BDDK Başkanı Mehmet Ali Akben, BDDK’nın dünkü swap kararıyla ilgili olarak “Bankalarımızın yurt dışı yerleşiklerle yapacakları hiçbir işlem türüne ilişkin yasaklayıcı bir tavır almadık” açıklamasında bulundu. Akben, “Değişen küresel koşullara göre farklı adımlar atarız” dedi.
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) Başkanı Mehmet Ali Akben, swap hamlesinde temel amacın belirli dönem ve vadelerde biriken işlemlerin finansal piyasalardaki muhtemel bozucu etkisini bertaraf etmek olduğunu söyledi. Dünkü aldıkları yurt dışı swap kısıtlama kararının küresel ölçekte yaşanan olağanüstü dönemle ilgili olduğunu kaydeden Akben, yurt içinde yapılacak swaplara yönelik herhangi bir kısıtlama olmadığını söyledi.
Bankaların yurt dışı yerleşiklerle yapacakları hiçbir işlem türüne ilişkin yasaklayıcı bir tavır içinde olmadıklarını ifade eden Akben, şu değerlendirmede bulundu:
“COVID-19 salgını nedeniyle finansal piyasalarda oluşan dalgalanmaların etkilerini azaltmak ve finansal istikrarı korumak amacıyla atılmakta olan adımlar kapsamında bankaların yurt dışı yerleşikler ile gerçekleştirdiği türev işlemlerde uygulanmakta olan vade ve miktar kısıtlamalarını yeniden düzenledik. 1 haftaya kadar vadelerde yurt dışı yerleşiklerden TL alınarak döviz verilmesi şeklinde yapılan swap işlemlerinde uyguladığımız, işlemi yapan bankanın öz kaynaklarının yüzde 10’u nispetindeki sınırı 1 hafta için yüzde 1, 30 gün için yüzde 2, bir yıl için ise yüzde 10’u oranında belirledik. Temel amacımız belirli dönem ve vadelerde biriken işlemlerin finansal piyasalardaki muhtemel bozucu etkisini bertaraf etmektir. Bankaların daha uzun vadeli ve zamana yayarak, belirli vadelerde birikme olmaksızın bu tarz işlemleri yapmalarını doğru buluyoruz. İsteyen banka önümüzdeki 5 yıla dağıtmak suretiyle öz kaynaklarının yüzde 50’si oranında TL alım swapı yapabilecektir. İsterse 10 yıla yayarak öz kaynaklarının yüzde 100’ü kadar da TL alım swapı yapabilecektir.”
“Yurt içinde kısıtlama yok, swap TCMB üzerinden sağlanabilir”
Ayrıca, bu kapsamda alınan kararların küresel ölçekte yaşanan olağanüstü bir dönemle ilgili olduğunu, ihtiyaç duyulması halinde değişen koşullara göre farklı adımlar da atabileceğimizi belirtmek isterim. Buna ilaveten, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), Ekonomik İstikrar Kalkanı tedbirleri kapsamında swap imkanlarını artırdığını duyurmuştu. Bu kapsamda bankaların piyasa koşullarında swap imkanlarını TCMB üzerinden sağlayabilmesi mümkündür. Yurt içinde yapılacak swaplara yönelik herhangi bir kısıtlamamız söz konusu değildir.
“Yasaklayıcı bir tavır almadık”
Yeni bir başka uygulamamız da yurt dışı yerleşik finansal kuruluşlarla yapılan TL verip döviz alma şeklindeki swap işlemlerinde öz kaynakların yüzde 10 nispetindeki sınırın yüzde 1’e düşürülmesidir. Uzun zamandır bankalarımız bu türden swap işlemlerini yapmaktan kaçınmaktaydı. Şu aşamada TL daha çok yurt içinde gerekli ve faydalı olacaktır. İhtiyaç duyan bireysel müşteriler, esnaf, KOBİ’ler ve diğer işletmeler bu dönemde bankaların desteğine her zamankinden daha çok ihtiyaç duyuyorlar. Bu düzenlemeleri yaparken bankalarımızın yurt dışı yerleşiklerle yapacakları hiçbir işlem türüne ilişkin yasaklayıcı bir tavır almadık. Bu çerçevede bankaların işlem setinde herhangi bir değişim de söz konusu değildir. Yurt dışı yerleşik bankalarla yapılan yüzlerce tür işlem yine yürütülmeye devam edilecektir.”
“Talimatların uygulamasını yakından izliyoruz”
Son dönemde özel bankalara yönelik eleştiri ve çağrıları da değerlendiren BDDK Başkanı, “Bankalara iletmiş olduğumuz talimatların uygulamasını yakından izliyoruz. Kamu bankalarımızın bireylere, esnaf ve sanatkarlara, KOBİ’leri ve kurumsal işletmelere yönelik kredi destek programlarını başarıyla yürüttüklerini, son 10 günde 27,5 milyar TL ilave kredi hacmi oluşturduklarını görüyoruz. Salgından ötürü geçici likidite sıkıntısı yaşayan müşterilere sağlanan bu imkanların hem salgının ekonomik ve sosyal maliyetlerini aşağıya çekeceğine hem de bankalarımızın salgın sonrası dönemde tahsilat kabiliyetini artıracağına inanıyorum. Aynı dönemde özel bankalarımızın toplam kredi hacminin yaklaşık 5 milyar TL daraldığına şahit olduk. Tüm bankalarımızı müşteri odaklı davranmaya, kredi kanallarını açık tutmaya, Kurumumuz ve sektör birlikleri tarafından alınan kararlara uymaya davet ediyorum.”
“Her türlü tedbir ve önlemi alırız”
BDDK Başkanı Akben, salgın sürecinde bankacılık sektörüne yönelik şu değerlendirmede bulundu: “Bankacılık sektörümüz bu sürece gerek sermaye yapısı gerekse kaynak ve varlık kalitesi açısından güçlü bir şekilde girmiştir. Sermaye yeterlilik oranımız yüzde 17,7 ile uluslararası standart olan yüzde 8’in, ihtiyatlı olarak yüksek belirlediğimiz hedef oranımız olan yüzde 12’nin ve de diğer birçok benzer ülke oranlarının üzerinde bir seviyeye sahiptir. Kurumumuz tarafından finansal piyasalarda güven ve istikrarı devam ettirmek için salgının etkilerinin görülmeye başlandığı ilk günden itibaren gerekli önlemler hayata geçirilmektedir. Süreci proaktif bir düzenleme yaklaşımı ile götürmenin sağladığı esneklik ve hızlı hareket edebilme kabiliyetinin finansal sistemimiz üzerindeki riskleri sınırlandırmada ve azaltmada kritik önemi olduğunu düşünüyoruz. Gelişmelere bağlı olarak gerekli her türlü tedbir ve önlemlerin alınacağından kimsenin şüphesi olmasın.”
Mehmet Ali Ekben kimdir?
Mehmet Ali Akben, 2015 yılı itibariyle Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu ( BDDK)’nın başkanıdır.
Akben, 1961 yılında Kahramanmaraş’ta dünyaya gelmiştir. Uludağ Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi İşletme Bölümü’nden mezun oldu ve sonrasında iş hayatına adım attı.
1980-1984 yılları arasında çeşitli özel sektör şirketlerinde görev yaptı.
1985-1986 yıllarında Cankurtaran Holding’de Muhasebe Müdür Yardımcısı görevini üstlendi.
1986-1989 döneminde Faisal Finans Kurumu’nda Muhasebe Şefliği görevini yürüten Mehmet Ali Akben, 1989-1999 yılları arasında Kuveyt Türk Evkaf Finans Kurumu Mali İşler Müdürü olarak görev yaptı. 1999 yılından itibaren Anadolu Finans Kurumu Genel Müdür Yardımcılığını üstlenen Akben, 2006 yılından 2011 yılına kadar Türkiye Finans Katılım Bankası Genel Müdür Yardımcılığı görevini yürütmüştür.
2012 yılında Tasarruf Mevduatı Sigorta Fonu (TMSF) Kurul üyeliğine atandı. 15 Mayıs 2015 tarihi itibariyle Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu (BDDK) Başkanlığına atandı ve Başkan olarak görevlendirildi.
BDDK Başkanı Mehmet Ali Akben, 09 Ekim 2018’de Cumhurbaşkanlığı kararıyla Ekonomi Politikaları Kuruluna atanmıştır. Mehmet Ali Akben, evlidir ve 3 çocuğu vardır.
